Hallux i bóle stawu palucha
Haluks to potoczna nazwa „palucha koślawego”.
Temat Hallux-ów jest problemem występującym znacznie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Ta „dyskryminacja” związana jest głównie z odmienną budową ciała, a także z kilka innymi „drobiazgami”, które postaram się przedstawić. Jak jednak wiemy – diabeł tkwi w szczegółach.
Problemami palucha często zajmujemy się, gdy jego stan jest już zaawansowany, ponieważ początkowo paluch zaczyna się ustawiać w kierunku koślawości bez dolegliwości bólowych. Ból w większości przypadków pojawiają się dopiero w zaawansowanym stadium. Zwlekanie w tym wypadku to błąd, bo wczesne wykrycie problemu może uchronić nas od bolesnego stadium i operacji.
W przypadku Hallux-a mało estetyczny wygląd dużego palucha u nogi, to najmniejszy problem.
Zacznijmy najpierw od prostej teorii i kilka suchych faktów:
Objawy
– Postępująca deformacja palucha w kierunku koślawości
– Tworzenie się narośli po zewnętrznej stronie nasady palucha
– Obcieranie skóry przez but na przyśrodkowej stronie stopy w okolicy nasady palucha
– Ból w okolicy palucha podczas obciążania stopy i chodzenia
Przyczyny
– Uwarunkowania genetyczne
– Źle dobrane obuwie do aktywności sportowej lub pracy
– Złe, niefizjologiczne ustawienie stopy, kolan, bioder
– Nieprawidłowe napięcia mięśniowe w obrębie kończyny
– Drugi palec większy od palucha – niewłaściwe rozmieszczenie ciężaru na stopie
Leczenie
– Wkładki ortopedyczne, dobrane indywidualnie
– Kliny korygujące
– Specjalne techniki Kinezjotapingu
– Aktywizacja odpowiednich mięśni stopy i rozluźnianie / rozciąganie innych
– Korekcja wad postawy
– W ostateczności zabieg chirurgiczny, a następnie bardzo ważna profilaktyka, aby problem nie wrócił – bo często wraca
A teraz trochę więcej szczegółów dla dociekliwych
Hallux to problem, który nawet po zabiegu wraca, ponieważ często jest tylko skutkiem innego problemu kończyny.
Prawie zawsze problemy tego typu mają przyczynę zupełnie gdzieś indziej, a sam Hallux jest tylko końcem tego „łańcucha”.
Przyczyna leżąca w stopie
Stopa ma 3 punkty podparcia: głowa pierwszej i piątej kości śródstopia oraz pięta.
Złe ustawienie stopy i tworzenie się Hallux-a, daje nadmierne obciążenie miejsca, w którym tworzy się bolesna deformacja z powodu „zapadającej się stopy” (łuku poprzecznego) oraz łuku podłużnego. Oba łuki stopy działają jak amortyzator podczas poruszania się.
Przyczyna leżąca w stawie kolanowym
Inna przyczyna, to koślawość kolan, co pretenduje do złego obciążania stopy. Strona przyśrodkowa stopy kumuluje zwiększone obciążenie właśnie w okolicy naszego palucha – przeciążając go.
Przyczyna leżąca w obuwiu
Złe obuwie np. długotrwałe noszenie wysokich szpilek, nie dość, że przyczyniają się do złego obciążenia stopy i tworzenia Hallux-ów, to prowadzi nierzadko do innych dolegliwości jak bóle pleców.
Przyczyna leżąca w budowie stopy
Osoby, które mają drugi palec większy od palucha także mają większe prawdopodobieństwo powstania Hallux-a. W takiej sytuacji podczas chodu ciężar ciała jest niewłaściwie rozkładany na stopie, napina przez to prostownik palucha i ciągnie go do góry i do rotacji.
Przyczyna leżąca w uwarunkowaniach genetycznych
Niestety jest też tak, że ktoś po prostu dostał „w spadku” po babci lub mamie tego typu tendencję do koślawości palucha. Dużo częściej występowanie Hallux-ów zdarza się u osób z rodziny, w której przodkowie też zmagali się z tym problemem.
Płeć
Płeć także ma znaczenie. Niestety na niekorzyść kobiet. W temacie Hallux-ów płeć piękna przoduje. Głównie za sprawą budowy ciała kobiet (szeroka miednica) oraz wiotkość więzadeł większej niż ta występująca u mężczyzn.
Leczenie:
Jeśli myślimy o leczeniu, trzeba się skupić nad wieloma aspektami tak, aby spowolnić proces lub go zatrzymać. Niestety nie ma sposobów na cofnięcie tego, co już się stało z naszym paluchem, ale żeby uniknąć pogorszenia można zrobić bardzo dużo.
Jak widać przyczyn może być wiele. Nie zawsze udaje się stwierdzić, czy pierwsza była koślawość kolana, czy Hallux, ale to nic złego. Ważne jest, żeby przerwać to błędne koło.
Rehabilitacja i ćwiczenia ukierunkowane na korekcję wad postawy:
Niezależnie czy mamy do czynienia z koślawością, czy płaskostopiem, przy problemach z samym paluchem należy pracować nad całą stopą, korekcją ustawienia stopy, wzmacnianiem odpowiednich mięśni, a innych rozciąganiem, zmianą obuwia, stabilizacją kręgosłupa oraz należy ocenić staw skokowy, kolanowy, biodrowy itp.
Jeśli stan jest na tyle zaawansowany, że występuje ból, fizjoterapia też ma kilka pomysłów na złagodzenie tych dolegliwości.
Wkładki ortopedyczne i kliny korygujące
Tego typu „wspomagacze” są elementem korekcji stopy, lecz muszą być one dobrane indywidualnie, gdyż uniwersalne nie dadzą efektu, a nawet mogą zaszkodzić. Osoba zajmująca się wkładkami wpierw musi ocenić stopień zaawansowania wady i na podstawie badania stworzyć wkładkę, która będzie sprzymierzeńcem w walce z Hallux-em.
Stosowanie taśm Kinezjotaping
Taśmy naklejane są w sposób korygujący ustawienie stopy tak, aby odciążyć nadmiernie eksploatowaną część stopy. Jest to świetny pomysł, gdy na czas wzmożonej aktywności fizycznej chcielibyśmy wspomóc stopę, aby następnego dnia nie przywitała nas bólem. Nie ograniczamy w ten sposób pełnej ruchomości stopy, a jedynie torujemy jej prawidłowy kierunek.
Operacja + rehabilitacja – nigdy osobno
Często w zaawansowanych stadiach ostatecznością jest zabieg, lecz nie wolno pozostawić stopy (przed i po operacji) bez ćwiczeń. W przypadku samej operacji zajęlibyśmy się tylko skutkiem, a przyczyna nie zostanie zlikwidowana tworząc z biegiem lat kolejnego Hallux-a.
Pamiętajmy, że nie jest to jedynie kwestia kosmetyczna, bo stopa odgrywa główną rolę podczas podporu i lokomocji.
mgr Jarosław Talaga
Rezerwacja terminów rehabilitacji oraz ewentualne pytania:
e-mail: rehabilitacja@centrumseniora.pl
recepcja : 501 560 696
rehabilitacja: 607 622 690
zapraszamy także osobiście – nasze gabinety znajdują się w Ośrodku Centrum Seniora.